Oplata adiacencka – co to jest, kogo dotyczy i ile wynosi?

Opłata adiacencka cały czas jest tematem budzącym wiele wątpliwości wśród właścicieli nieruchomości. Wiele osób nie wie z czym dokładnie ma styczność i jak radzić sobie z ewentualnymi przeszkodami. Czym jest opłata adiacencka? Kto i kiedy ją ustala oraz jaka może być jej wysokość? – to najczęściej zadawane pytania. W tym artykule na nie odpowiadamy i wyjaśniamy niejasności związane z opłatą adiacencką.

Z tego artykułu dowiesz się: 

• kogo dotyczy opłata adiacencka i kto zostaje nią obciążony;
• ile wynosi opłata adiacencka i czy można ją rozłożyć na raty;
• w jakich przypadkach nie ma konieczności uiszczania opłaty adiacenckiej. 

Czym jest opłata adiacencka i kogo dotyczy?

Opłata adiacencka, na mocy ustawy o gospodarce nieruchomości (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774), jest nakładana na właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Brak wpłaty podatku od wartości nieruchomości może skutkować waloryzacją wysokości opłaty, a nawet egzekucją komorniczą.

Istnieją trzy przypadki, w których posiadacz nieruchomości zostaje obciążony taką opłatą:

w wyniku budowy urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi,
z tytułu podziału nieruchomości przez właściciela lub użytkownika wieczystego, gdy przyczynił się on do wzrostu jej wartości, gdy nastąpił podział lub scalenie nieruchomości, w wyniku którego wydzielono działki gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących już dróg. Przy ustalaniu opłaty adiacenckiej nie ma znaczenia czy właściciel lub użytkownik wieczysty będą korzystać z nowo powstałych udogodnień ani czy mają wpływ na budowę infrastruktury i urządzeń. Opłata i tak będzie naliczana.

Ile wynosi opłata adiacencka?

Na podstawie art. 145 ustawy o gospodarce nieruchomości, wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej jest ustalana przez Radę Gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta)
w drodze uchwały. Jest ona jednak uzależniona od wyżej wymienionej ustawy i nie może przekroczyć podanych tam stawek.

W przypadku budowy urządzeń infrastruktury technicznej opłata wynosi do 50% różnicy między wartością jaka była przed i po wybudowaniu. Gdy doszło do podziału lub scalenia nieruchomości, w wyniku którego wydzielono działki gruntu pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących już dróg, oplata adiacencka również wynosi maksymalnie 50% różnicy.

W przypadku podziału nieruchomości opłata wynosi natomiast do 30% różnicy wartości nieruchomości. Istnieje możliwość rozłożenia opłaty adiacenckiej na raty, ale tylko po złożeniu wniosku do gminy. Maksymalny okres rat wynosi 10 lat.

Opłata adiacencka – zwolnienie, odwołanie i zmiana właściciela

Uchwała Rady Gminy o ustalenie opłaty adiacenckiej może być wydana do 3 lat od kiedy decyzja podziałowa stała się prawomocna lub nowo powstała infrastruktura jest zdatna do użytku przez właściciela nieruchomości. Do ustanowienia wysokości opłaty adiacenckiej potrzebny jest operat szacunkowy, sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego. Jeżeli okazałoby się, że jego treść jest nieaktualna, przedawnił się lub znajdują się w nim jakieś uchybienia, można domagać się od organu gminy o wystąpienie do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych, aby ustaliła ona prawidłowość operatu szacunkowego.

Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości mają tylko dwa tygodnie, żeby odwołać się od decyzji nałożenia opłaty adiacenckiej. W przypadku postępowania administracyjnego mogą odwołać się tylko do jednej instancji – Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

Kiedy decyzja o wniesienie opłaty jest już ostateczna, można ją uiścić po 14 dniach. Zmiany właściciela nieruchomości mogą powodować różnice w nakładaniu opłaty adiacenckiej. W przypadku śmierci właściciela, jego spadkobiercy nie mają obowiązku uiszczania opłaty. Natomiast, gdy zbywa on nieruchomość, osoba, która zyskuje z tego tytułu korzyść musi nadal uiszczać opłatę adiacencką.