Umowa o podział nieruchomości do korzystania – najważniejsze informacje

Nieruchomości stanowiące własność kilku osób często stają się przedmiotem sporów i konfliktowych sytuacji. Co do zasady każda osoba będąca jej współwłaścicielem jest uprawniona do współposiadania i korzystania z całej nieruchomości. Jest tak oczywiście w przypadkach, w których współwłaściciele nie uregulowali tych kwestii poprzez zawarcie umowy lub nie wynikają one z orzeczenia sądowego. Jeśli współwłaściciele nie są w stanie się porozumieć i wypracować konsensusu mogą rozważyć zawarcie umowy o podziale nieruchomości do korzystania.

Zapisy dotyczące prawa do przysługiwania współwłasności nieruchomości kilku osobom oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje pogodzić się ze współposiadaniem i korzystaniem przez pozostałych współwłaścicieli, można znaleźć w artykule 195 Kodeksu Cywilnego oraz artykule 206 Kodeksu Cywilnego.

Umowa o podział nieruchomości do korzystania: zakres i podstawowe informacje

Umowa o podział do korzystania z nieruchomości przewiduje, że niektórzy lub wszyscy współwłaściciele będą uprawnieni do korzystania z określonych części nieruchomości. Kluczowe jest oczywiście sporządzenie zapisów, które będą odpowiadały oczekiwaniom i potrzebom zainteresowanych osób. Jeśli takie znajdą się w umowie o podziale nieruchomości do korzystania, to współwłaściciel może samodzielnie posiadać, korzystać i pobierać pożytki z określonej części nieruchomości. Jednocześnie musi on być przygotowany na ponoszenie kosztów związanych z jej utrzymaniem.

Jak czytamy na łamach magazynu BECK, podział quoad usum nieruchomości jest również możliwy w przypadku małżonków posiadających ustawową wspólność majątkową (postanowienie SN z 15.10.1998 r., I CKN 859/97, Legalis). Małżeństwa mogą zatem dokonać takiego podziału bez wcześniejszego zawierania majątkowej umowy małżeńskiej.

Umowa quoad usum może zostać zawarta zarówno na czas określony, jak i nieokreślony. Dzięki temu możliwe jest ustalanie sposobów korzystania z nieruchomości wspólnej w różnych okresach czasowych. Niezależnie jednak od tego na którą opcję zdecydują się współwłaściciele, można uznać, że podział ten będzie niejako rozwiązaniem tymczasowym. Nie przesądza on bowiem o ewentualnym przyszłym sposobie podziału nieruchomości wspólnej.

Umowa o podział nieruchomości do korzystania: forma

Współwłaścicieli obowiązuje treść i zapisy zawarte w umowie o podziale nieruchomości do korzystania. Wzór umowy można znaleźć w internecie, ale należy pamiętać, że powinna ona być w pełni dostosowana do konkretnych potrzeb. A te mogą być bardzo zróżnicowane. Warto również pamiętać o tym, że w przypadku umowy quoad usum ustawodawca nie przewiduje wymogu określonej formy prawnej. W praktyce oznacza to, że nie ma konieczności formy aktu notarialnego. Co więcej, nie musi ona być zawarta w formie pisemnej, wystarczy umowa ustna.

Jest to zgodne z artykułem 60 Kodeksu Cywilnego, w którym czytamy: „Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli)“. W każdym przypadku zawierania umowy kluczowa jest zgodna wola współwłaścicieli.